Click here to see this page in English

Jan Dam Backer Dirks (1796-1844)

Jan Dam Dirks werd in 1796 geboren.Painted from a miniature of Jan Dam Backer Dirks and Ida Sara Köhn.  Click to see a larger picture. Zijn vader Jacobus Johannes was kort tevoren als Luthers Predikant in Groningen benoemd. Hij moest daarom van de Rijp, waar hij voordien predikant was, naar Groningen verhuizen. Misschien was de nieuwe woning nog niet klaar, in ieder geval ging zijn moeder voor de geboorte van haar 2de zoon naar haar ouders in Dordrecht en daardoor zag Jan Dam, zo naar zijn Grootvader genoemd, in Dordrecht het levenslicht, in de stad waar later een groot deel van zijn leven zich zou afspelen.

Het begon in April 1813. Zijn neef Jan Dam Backer uit Dordrecht werd opgeroepen voor een officiersopleiding bij het nieuw op- gerichte corps Gardes d'Honneur in het leger van Napoleon. De familie Backer en vermoedelijk ook Jan Dam zelf waren zeer bezorgd en zochten alle mogelijkheden hiervan vrij te komen. Uiteindelijk zei Jan Dam Dirks, die zeer gesteld was op Dordtse familie en daar geregeld kwam, dat hij geen bezwaar had, om als remplacant op te komen. Zo kon hij direct officier worden en het gevaar voor zijn eigen conscriptie voor het gewone leger ontkomen. Zonder twijfel was ook het avontuur een grote verleiding vergeleken met het eentonige leven, dat hij als landmeter in Drente voerde. Een groot probleem was, dat de datum voor hun opkomst al zeer nabij was en de uitwisseling door de Franse overheid steeds weer werd geweigerd. Daarom gingen ze samen, met hun oom Vijgh op weg naar Metz, waar ze zich moesten melden. Na vele moeilijkheden noemden ze zich schijnbaar beiden Jan Dam Backer Dirks, om de verwisseling gemakkelijker te maken. Nadat ze eindelijk al langere tijd in Metz waren, was door de nederlagen van Napoleon en de opstanden in Nederland de toestand zo veranderd, dat ze besloteyr terug naar huis te gaan.


Click here to see the full picture

Jacobus Johannes Backer Dirks, de zoon van Jan Dam Dirks, heeft deze geschiedenis in 1890 uitvoerig beschreven in een boekje "Uit den Franschen Tijd". Hij bezat nag vele brieven en officiele documenten en ook in het dagboek van de moeder van Jan Dam Backer stond heel veel over deze tijd.

Toen Jan Dam op 14 Januari 1814, zijn 18 verjaardag!, eindelijk terug naar Deventer kon reizen, bleek dat zijn moeder daar twee weken tevoren overleden was. Ds Dirks was al in 1804 overleden en daarom had Anna Dirks in haar testament voogden voor haar minderjarige kinderen aangewezen. Dat waren Hilmar Johannes Backer en zijn vrouw Maria Backer-Dam uit Dordrecht. Toen ze wist spoedig te zullen sterven was Deventer nog belegerd en onbereikbaar. Daarom wees ze nog als tijdelijke voogden twee mensen uit Deventer aan, de apotheker Thomas Kroon en de meester schilder Barend Hagens, totdat Hilmar Backer deze taak kon overnemen. De oudste zoon, Jacob, was al meerderjarig, maar Jan Dam, Hilmar en Justus waren nog maar 18, 14 en 11 jaar oud. Deze drie zijn dus toen in het grote gezin van Hilmar en Maria Backer opgenomen en verzorgd. Hilmar Dirks is later met een dochter van zijn voogd, Dina Petronella Backer getrouwd, Justus Dirks met een ander nichtje uit Dordrecht, Maria Elselina Backer. Ida Sara Köhn around 1868.  Click to see a larger picture. Jan Dam vond als vrouw Ida Sara Köhn. Ongetwijfeld heeft Jan Dam als teken van achting en dank voor zijn pleegouders de naam Backer bij zijn naam behouden. Maar omdat hij zich pas in 1813 Backer Dirks noemde en hij bij de eerste registratie van familie-namen in 1811 de naam Dirks droeg, kregen zijn 4 kinderen later wettelijke bezwaren tegen het voeren van deze naam. Alleen Jacobus Johannes heeft de naam Backer Dirks officieel laten regelen, omdat al zijn examina en aanstellingen op deze naam geregistreed stonden.

Oorspronkelijk werkte Jan Dam als landmeter bij het kadaster in Groningen, voordat hij met Jan Dam Backer de reis naar Metz ondernam. Na hun terugkomst werkte hij bij het kadaster in Dordrecht. Later is hij drogist geworden, vermoedelijk omdat zijn Schoonvader drogist in Dordrecht was. Zijn schoonvader was, toen Jan Dam trouwde al overleden, en hij is waarschijnlijk toen in deze drogisterij gaan werken. In 1947 bestond deze zaak nog.

Jan Dam Backer Dirks had vier kinderen, maar alleen van zijn oudste zoon zijn er nakomelingen.

Jacobus Johannes Backer Dirks.  He was the only child to keep the name Backer Dirks, and we descend from him.Jacobus Johannes Backer Dirks is de oudste zoon. Hij trouwt met Anna Maria Clasina Thierens en de familie Backer Dirks stamt van hem af.

Petronella Catharina Dirks blijft ongehuud en overlijdt 67 jaar oud in het St Joris Gasthuis in Delft. In 1883 is zij onder curatele gesteld en naar het St Joris Gasthuis gegaan. Uit het medisch rapport over haar ziekte is gebleken, dat za op latere leeftijd is gaan lijden aan een niet erfelijke geestelijke storing.



Albert Christiaan Dirks
Jan Theodorus Dirks

Albert Christiaan Dirks was apotheker in Dordrecht. Hij is al vroeg, net 34 jaar oud gestorven.

Jan Theodorus Dirks was werkzaam bij het Ijkwesen. 2 Juni 1857 werd hij benoemd tot Arrondissements-ijker te Zierikzee, op 10 Oct. 1862 overgeplaatst naar Dordrecht. Op 1 Jan. 1870 werd hij bevorderd tot Chef-ijker van de Dienst te Dordrecht, in 1883 werd hij Inspecteur van het Ijkwezen in ' sGravenhage.

Theodorus is op 29 December 1871 getrouwd met Maria Alberta van Walsum. In 1877 is ze overleden. 15 April 1880 trouwt Theodorus met de zuster van zijn eerste vrouw, Geertruida Klazina van Walsurn. Zij waren dochters van Ds Johan Martin van Walsum en Johanna Maria Cornelia Weggeman Guldemont. Uit het tweede huwelijk van Theodorus is een dochter geboren, Maria Albertina Dirks, op 1 Dec. 1882. Zij is ongehuwd overleden.